Bir zamanlar ülkemizin önemli siyasetçilerinin ve sanatçılarının mahkûm edildiği, adı idamlarla ve işkencelerle anılan ve her bir köşesi tarih kokan bir cezaevi… 80 yıllık bir dönemi en iyi şekilde yansıtan ve sizi başka bir atmosfere sokan Ankara Ulucanlar Cezaevi, 2011 yılından bu yana farklı bir müze olarak kullanılıyor.
Ulucanlar Cezaevi, Cumhuriyet ilanından sonra inşa edilen ilk hapishanelerden biri olarak bilinmektedir. 1925 – 2006 yılları arasında faaliyet gösteren cezaevi, 2006 yılında kapatılmış ve yapılan yenileme çalışmalarından sonra 2011 yılında bir müze olarak hizmet vermeye başlamıştır. Müze içerisinde Hilton koğuşu, tecrit odaları ve darağacı gibi çarpıcı ziyaret alanları yer almaktadır. Bunun yanında önemli mahkûmların kişisel eşyaları, fotoğraflar, mahkeme belgeleri ve balmumu heykeller de görülmeyi bekleyen önemli eserler arasındadır.
Avlu Bölümleri
Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nde, geçmişin en çarpıcı dönemlerinde, çarpıcı ve hüzünlü hayat hikâyelerine tanıklık etmiş yerlerden biri de avlu bölümüdür. Avlu bölümünün en çok dikkat çeken kısmı ise “ulu kavak” adıyla bilinen darağacıdır. Bir zamanlar Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan da dâhil, pek çok kişinin infaz edildiği bu ağaç, zaman içinde restore edilerek yer değiştirmiştir. Kafes içinde görebileceğiniz ağacın olduğu alanda ise idam edilen kişilerin adları bulunmaktadır.
Avlunun bir diğer bölümünde ise mahkûmların banyo ihtiyacını giderdiği hamam bulunmaktadır. Bir zamanlar firar etme girişimlerinin gerçekleştiği hamam bölümü aslına uygun olarak restore edilmiştir. Hamamın arkasındaki küçük oda ise ziyaretçilerin anı olarak alabileceği hediyelik eşyaların satışı için ayrılmıştır. Avlunun diğer bölümünde ise çay içilebilecek alan ve kütüphane bulunmaktadır. Kütüphanede kitaplar dışında mahkeme ve tutanak kayıtları gibi pek çok tarihi belge yer almaktadır.
Koğuşlar
Ulucanlar Cezaevi Müzesi koğuşlardan, avlulardan ve tecrit odalarından oluşmaktadır. Her koğuş bölümünün kendine ait avlusu bulunur. Birçok kez restore edilen ve yangın tehlikesi atlatan cezaevinin belirli koğuş bölümleri balmumu heykellerle süslenmiştir. Gardiyanların ve cezaevinde kalan kişilerin sergilendiği koğuşlarda, ısıtıcılar, sobalar ve kilim gibi eşyalar geçmiş döneme uygun olarak konmuştur. Cezaevi gezinizde koğuşlardaki heykel ve dekorasyon dışında, bu koğuşlarda kalmış önemli kişilerin bazı eşyalarını görme şansını da bulabilirsiniz.
Hilton Koğuşu
Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nin girişini ve balmumu heykellerini geçtikten sonra, koridordan devam ederek Hilton Koğuşu adı verilen yere ulaşabilirsiniz. Diğer koğuşların dışında, 9 ve 10 numaralı koğuşları kapsayan bu bölüm ilk olarak milletvekili Osman Bölükbaşı için hazırlanmıştır. Daha sonra bu koğuşta ülkemizin siyasi ve sanat tarihi bakımından adından söz ettiren birçok ismi kalmıştır.
Bu önemli kişiler arasında Bülent Ecevit, Nazım Hikmet, Cevat Şakir Kabaağaçlı, Ahmet Emin ve Fakir Baykurt gibi isimler bulunmaktadır. Bu bölüme Hilton denmesinin nedeni ise nispeten diğer koğuşlardan daha konforlu oluşudur. Burayı diğer koğuşlardan ayıran bir diğer özellik ise biraz daha yüksek bir yapıya sahip oluşudur.
Adres: Şükriye Mahallesi, Ulucanlar Caddesi, No:63 Altındağ/Ankara
